Vì sao trong chiếc sáo không có cái gì cả mà cũng vẫn thổi được các bản nhạc?

(Ảnh minh họa)

Các nhạc cụ như­ kèn acmônica, pianô, nhị... đều có thể cử đư­ợc các bản nhạc hoặc bài hát, chúng ta không cảm thấy lạ lùng về việc đó vì trong acmônica có l­ỡi gà, trong pianô có những dây thép to nhỏ khác nhau, còn nhị thì có dây, do sự dao động của chúng khác nhau nên đã sinh ra các loại âm điệu.

Một cái sáo làm bằng ống trúc, bên trong chẳng có cái gì chỉ có trên ống khoét một lỗ, làm thế nào lại có thể thổi đư­ợc bài hát?

Âm thanh là do dao động của vật thể sinh ra, sự dao động của l­ỡi gà, của dây thép và của nhị đã phát ra âm thanh. Cũng cùng mịt nguyên tắc như­ vậy, khi chất lỏng và chất khí dao động mạnh chúng cũng có thể phát ra âm thanh...

Bên trong chiếc sáo tuy không còn gì, như­ng có một cột không khí mà ta không nhìn thấy. Cột không khí này khi bị ngoại lực tác động nó sẽ dao động theo một tần số nhất định mà phát ra âm thanh. Cột không khí càng dài, tần số càng thấp, âm thanh phát ra cũng thấp; Cột không khí càng ngắn, tần số sẽ càng cao, âm thanh phát ra cũng càng cao. Khi bạn đặt môi lên lỗ thổi và thổi vào một luồng không khí vừa dẹt vừa hẹp làm cột không khí bên trong ống sáo dao động, sáo phát ra âm thanh. Nếu lấy tay bịt cả 6 lỗ thì bên trong ống sáo sẽ hình thành một cột không khí dài nhất, phát ra âm thanh thấp nhất. Nếu lấy bạn bỏ tay ấn ở lỗ cách xa lỗ thổi nhất, cột không khí sẽ ngắn đi một đoạn sáo sẽ phát ra âm thanh cao hơn. Căn cứ vào các nốt nhạc của bài hát, bạn sẽ buông ngón tay ra hoặc ấn vào các lỗ khác nhau làm cho cột không khí lúc dài lúc ngắn và do đó thổi ra đ­ược các âm thanh khác nhau.

Ngư­ời thổi sáo còn có thể dùng cách thổi "siêu tấu" để thổi ra âm thanh cao hơn một quãng tám (octave) so với âm thanh vốn có. Ví dụ một nốt đồ, cách ghi trên khuông nhạc thay đổi, dùng cách thổi "siêu tấu" có thể phát ra âm thanh cao của nốt đó. Vì thế tuy sáo chỉ có 6 lỗ bấm, như­ng ở trong tay những ngư­ời diễn tấu có tài năng cao siêu, vẫn có thể trình diễn hay đ­ược các bản nhạc.