Điểm khởi đầu
Khoảng 13,7 tỉ năm về trước, đã xảy ra một vụ nổ lớn (big bang). Cái gì nổ? Chưa biết cụ thể, chỉ biết cái đó rất nhỏ, nhỏ hơn nguyên tử hydro hàng chục triệu tỉ tỉ lần. Tất cả những gì tồn tại trong vũ trụ mênh mang của chúng ta hiện nay đều sinh ra từ năng lượng bị nén ép khủng khiếp trong cái ban đầu cực nhỏ ấy. Bị dồn nén quá dữ như vậy, vụ nổ ắt phải cực lớn, năng lượng ào ra mọi phía, không gian bung ra và nhiệt độ giảm xuống cực nhanh. Sự giãn nở ấy dù có lúc đã chậm lại, nhưng sau 13,7 tỉ năm vẫn đang tiếp diễn.
Trong suốt chiều dài lịch sử tự thân vận động ấy, khi gặp điều kiện thích hợp, các dạng vật chất khác nhau lần lượt ra đời: các hạt nhân nhẹ (một phần trăm giây sau vụ nổ), các nguyên tử (300.000 năm), các thiên hà, các hành tinh, trong đó có trái đất xanh tươi.
Nhìn lên bầu trời
Năm 1609, Galilei Galileo (1564 – 1642) hướng ống kính viễn vọng đầu tiên lên bầu trời mở đầu cuộc hành trình tìm hiểu vũ trụ của con người. Từ quan sát của mình, Galileo chứng minh được rằng thực ra trái đất quay xung quanh mặt trời. Chân lý đó đã khiến ông chịu cảnh quản thúc tại gia suốt đời, cũng như đã khiến Giordano Bruno (1548 - 1600) phải lên giàn hoả thiêu.
Cho đến nay, các loại kính thiên văn vẫn là một trong những phương tiện hiệu quả trong việc tìm hiểu vũ trụ. So với thời Galileo, độ khuếch đại đã tăng lên đến 110.000 lần, quan sát được cả sự giãn nở của vũ trụ và giúp chúng ta lần ngược lại lịch sử vũ trụ tới 12 tỉ năm ánh sáng.
Nghiên cứu vũ trụ bằng một mẩu bút chì
Năm 1687, Isaac Newton (1642 – 1727) phát hiện định luật vạn vật hấp dẫn. Đây chính là định luật tổng quát cho toàn bộ vũ trụ, quy định sự vận động phức tạp và đa dạng của vô số vệ tinh, hành tinh, thiên thể… và giải thích được những hiện tượng mà người ta đã quan sát thấy. Loài người lại phải đợi thêm hai thế kỷ nữa, đến năm 1915, khi Albert Einstein (1879 – 1955) hiến tặng nhân loại một phương trình được xem là vĩ đại nhất trong toàn bộ lịch sử khoa học: phương trình Einstein (còn gọi là “lý thuyết tương đối tổng quát”), nền tảng của vũ trụ học. Có lần Einstein cùng vợ đến thăm một đài thiên văn, nghe người ta giới thiệu những cái kính khổng lồ kia dùng để nghiên cứu vũ trụ, bà Einstein đã thắc mắc: “Sao ông nhà tôi chỉ hí hoáy bút chì trên mấy cái phong bì bỏ đi mà cũng gọi là nghiên cứu vũ trụ?”
Từ hiểu biết đến chinh phục
Nếu thói quen của con người là nhìn lên bầu trời, thì khát vọng cháy bỏng nhất của con người là bay vào không gian. Nhà lý thuyết đầu tiên của những chuyến bay vũ trụ là Konstantin Siolkovski (1857 – 1935), người đã viết ra phương trình cơ bản cho tên lửa. Và thành tựu chinh phục vũ trụ cũng bắt đầu trên mảnh đất quê hương ông.
Ngày 4.10.1957, vệ tinh nhân tạo đầu tiên được Liên Xô phóng thành công (Sputnik 1). Ngày 12.4.1961, cư dân đầu tiên của trái đất – Iuri Gagarin – bay vào vũ trụ. Ngày 20.6.1969, Neil Armstrong và Buzz Aldrin đặt bước lên mặt trăng. Với nửa tỉ người theo dõi trực tiếp trên truyền hình, đây được xem là sự kiện truyền thông vĩ đại nhất lịch sử.
Vượt qua vô vàn căng thẳng của thời chiến tranh lạnh, thế giới đang hợp tác chinh phục vũ trụ trong khuôn khổ toàn cầu, với hai nước dẫn đầu là Nga và Mỹ.
Khát vọng ngày mai
NASA đã có một kế hoạch tương đối cụ thể: con người sẽ có mặt trên sao Hoả vào khoảng năm 2030.
Chúng ta muốn biết những điều rộng lớn hơn: những vì sao mới, những thiên hà mới, rồi liệu có một loài sinh vật nào đó thông minh như con người cũng tồn tại ở một nơi nào đó trong vũ trụ?
Loài người cũng ước mong một phần vũ trụ thuộc về “ngôi nhà” của mình, trở thành nơi ta có thể đến thăm – thậm chí có thể cư trú, khai thác tài nguyên, nhiên liệu, hoặc trú ẩn nếu trái đất có gì nguy hiểm. Ngành du lịch vũ trụ đã hình thành, hãng Space Adventure của Mỹ đã dự kiến phối hợp với Nga để chào những chuyến bay vòng quanh trái đất và tới mặt trăng. Năm 2009, hãng Virgin cũng đã nói tới các chuyến bay vũ trụ giá 200.000 USD. Người ta cũng tin rằng, khách sạn vũ trụ và các ngôi nhà trong vũ trụ là hiện thực ở tương lai gần.
Nhiều người nghĩ rằng, trong đầu óc các nhà chiến lược, còn không ít những dự án bí mật liên quan đến việc làm chủ khoảng không vũ trụ, quan trọng đối với sự sống còn của trái đất, của loài người.
No comments:
Post a Comment