Năm gà, thêm nhiều giống gà mới

 

Gà lông chân mới được phát hiện tại Mèo Vạc, Hà Giang

Trước thềm năm mới không lâu, các nhà khoa học thuộc Viện Chăn nuôi đã phát hiện thêm năm giống gà mới, trong đó có hai giống phân bố tại Mèo Vạc, Hà Giang, ba giống phân bố tại Quảng Ninh.

Theo ông Võ Văn Sự, trưởng bộ môn Động vật quí hiếm và đa dạng sinh học (Viện Chăn nuôi), ba giống gà mới phát hiện tại Quảng Ninh có hình dáng giống gà Ri, được đặt tên theo địa danh phát hiện là gà Hà Cối, gà Ba Chẽ, gà Đầm Hà. Cả ba giống gà này đều có chất lượng thịt thơm ngon và có trọng lượng lớn nhất là 3kg.

Trong khi đó, hai giống gà mới phát hiện tại Hà Giang có những đặc điểm ngoại hình khác hẳn so với những giống gà đã phát hiện trước đây nên những đặc điểm này được lấy làm tên là gà Xước và gà Lông chân.

Gà Xước có bộ lông xù như lông nhím, không xẹp xuống như các giống gà khác, còn gà Lông chân có nhiều lông ở chân ngay từ khi mới nở. Đặc điểm chung của cả hai giống gà này là đều có chất lượng thịt ngon, có khả năng chịu đựng thời tiết khắc nghiệt ở vùng núi cao Mèo Vạc.

Gà xước mới được phát hiện tại Mèo Vạc, Hà Giang

Trọng lượng lớn nhất của gà Xước và gà Lông chân là 5kg và mỗi năm một gà mái có thể đẻ 50 - 60 quả trứng. Ông Sự cho biết các giống gà trên được xác định là những giống gà mới do không chỉ có đặc điểm ngoại hình khác với mười giống gà đã phát hiện mà còn có sự khác biệt về bộ gene.

Việc phát hiện thêm năm giống gà mới là một trong những kết quả rất đáng khích lệ đối với chiến lược bảo tồn gene các giống gà quí hiếm tại VN.

Từ những năm 1980, các nhà khoa học trên thế giới đã cảnh báo nếu không có những biện pháp bảo tồn, mỗi tuần sẽ có hai giống động vật quí hiếm bị tuyệt chủng trên toàn thế giới. Nhận thức được vấn đề này, từ những năm 1990, các nhà khoa học tại Viện Chăn nuôi đã bắt tay thực hiện chiến lược bảo tồn quỹ gene động vật quí hiếm, trong đó có gà.

Ông Sự khẳng định việc triển khai chiến lược bảo tồn động vật quí hiếm vào thời điểm đó không muộn bởi chỉ tính riêng với gà, đến nay VN đã bị tuyệt chủng giống gà Văn Phú (phân bố chủ yếu ở tỉnh Phú Thọ). Theo ông Sự, quá trình công nghiệp hóa quá nhanh cộng với việc nhập ồ ạt các dòng gà công nghiệp vào VN là một trong những nguyên nhân khiến gà thuần chủng VN bị lai tạp, dẫn tới tuyệt chủng.

Với số giống còn lại, gà Tè cũng đang đứng trước nguy cơ bị tuyệt chủng nếu không có biện pháp bảo tồn bởi giống gà này hiện đã bị lai tạp với nhiều dòng gà công nghiệp khác. Trước nguy cơ đó, trong thời gian vừa qua, các nhà khoa học đã toả đi tới nhiều địa phương có gà Tè như Thanh Hóa, Tuyên Quang, Yên Bái để thu thập gà Tè về nhằm bảo vệ khỏi sự lai tạp.

Tuy nhiên, công tác bảo tồn các giống gà quí hiếm cũng gặp nhiều khó khăn bởi mỗi năm kinh phí dành cho bảo tồn một con gà chỉ khoảng 1,5 – 2 triệu đồng. “Việc bảo tồn các giống gà quí hiếm rất quan trọng bởi những giống gà này có giá trị kinh tế rất cao - ông Sự nói - Giá trị kinh tế của một con gà thuần chủng cao gấp đôi so với một con gà công nghiệp nhưng do chưa có kế hoạch phát triển nên tính tổng thể thì giá trị kinh tế của gà công nghiệp vẫn cao hơn”.

Trên thực tế, các nhà khoa học cũng đã chú trọng tới việc chọn tạo những đặc tính nổi trội của gà thuần chủng để tạo ra những giống gà mới cho năng suất, chất lượng thịt, chất lượng trứng cao nhưng kết quả vẫn chưa đạt được như mong muốn.

Ông Sự khẳng định gà không đơn thuần chỉ là nguồn cung cấp thức ăn cho con người mà còn được dùng làm thuốc chữa bệnh (gà Ác), là thú chơi trong các lễ hội dân gian (gà Chọi), là ý tưởng cho nghệ thuật hội hoạ (gà Hồ)... nên việc bảo tồn gà rất cần được chú trọn